Zdrowie zaczyna się od jelit

Zdrowe jelita

Bardzo ważną rolę u starszych osób odgrywa dieta i zdrowe jelita, ponieważ wraz z wiekiem – w związku ze słabszą pracą jelit – zmniejsza się zdolność wchłaniania składników odżywczych z pożywienia.

Jelito grube

Kluczowe znaczenie dla zdrowia i funkcjonowania całego organizmu ma jelito grube. W nim ma miejsce końcowy etap wchłaniania wody, elektrolitów i soli mineralnych z resztek pokarmowych i produkcja niektórych witamin – witaminy K i witamin z grupy B. Zdrowe jelita oznaczają silną odporność. Znajdujące się w nich kępki Peyera chronią nas przed bakteriami, wirusami, toksynami i alergenami. Kiedy praca jelit zostaje zaburzona, zaczynamy częściej chorować na infekcje górnych dróg oddechowych, nawracające zapalenia pochwy, a u młodszych kobiet pojawiają się zaburzenia miesiączki, nasilają się alergie.

Jelito grube to również pole walki między pożytecznymi a szkodliwymi bakteriami. Dobroczynne bakterie kwasu mlekowego i bifidobakterie przeciwdziałają rozmnażaniu się chorobotwórczych drobnoustrojów. Fizjologiczna flora zawierająca dobre bakterie ulega jednak osłabieniu, zwłaszcza w przypadku antybiotykoterapii lub regularnego zażywania leków na nadciśnienie, cukrzycę, depresję itd. Również dieta wysoko przetworzona, w której brakuje błonnika (zwierają go nieoczyszczone zboża, warzywa i owoce), ale nie brakuje białego cukru i białej mąki, prowadzi do przewlekłych zaparć. Te z kolei powodują, że nie wydalamy całej masy kałowej, a jej resztki zalegają w uchyłkach jelit i oblepiają ich ścianki, jeszcze bardziej utrudniając prace kosmków jelitowych. Co więcej, niewydalane resztki pokarmowe prowadzą, niestety, do samozatrucia organizmu.

Objawy zaburzeń pracy jelit

Zaparcia, biegunki, wzdęcia czy gazy to objawy zaburzeń pracy jelit, których nie można lekceważyć, bo mogą prowadzić do poważnych chorób – zespołu jelita drażliwego, przewlekłych stanów zapalnych, a po dłuższym czasie nieleczonych zaburzeń – nawet do raka jelit. Zaburzenia pracy jelit prowadzą również do ogólnoustrojowej grzybicy. Fermentujący, długo zalegający stolec i przeciągające się procesy gnilne sprzyjają rozwojowi pasożytów, takich jak owsiki, glisty ludzkie, lamblie, tasiemiec i wiele innych. O zakażeniu nimi mogą świadczyć nadmierny apetyt lub jego brak, zmęczenie, gazy, wzdęcia, biegunki, zaparcia, bóle brzucha, trądzik, migreny i swędzenie w okolicy odbytu. Pamiętajmy, że 90 procent chorób ma swój początek w zaburzonej pracy jelita grubego.

Zdrowe jelita – zasady odżywiania

Warto zatem, szczególnie w starszym wieku,  dostosować się do zasad zdrowego odżywiania, tak by nasze jelita pracowały bez zakłóceń. Oto kilka rad:

  1. Unikaj przejadania się, które jest główną przyczyną starzenia się w zamożnych krajach – to najważniejsze zalecenie dla osób starszych. Ponad 50 lat badań dowodzi, że odżywcza dieta i umiar w jedzeniu opóźniają proces starzenia. Spożywanie zbyt dużej ilości bardzo kalorycznego i nienaturalnego pożywienia jest powodem większości chorób cywilizacyjnych, takich jak rak, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy osteoporoza.
  2. Nie jedz późno w nocy. Ostatni posiłek w ciągu dnia jedz tak wcześnie jak to możliwe, najlepiej do godziny 18.00. Posiłek powinien być niewielki.
  3. Unikaj nagłych, radykalnych zmian w diecie, wprowadzaj je stopniowo.
  4. Unikaj pokarmów wychładzających, takich jak rafinowany cukier i słodycze, używek (kawa i alkohol), zbyt dużych ilości soli, surowych warzyw i owoców w nadmiarze oraz wysoko przetworzonych produktów spożywczych.
  5. Dieta wysokobiałkowa oparta na jedzeniu ciężkich mięs osłabia kości osób starszych i znacząco obciąża narządy odpowiedzialne za trawienie i krążenie. Mięso trawi się lepiej w młodszym wieku, ze względu na silniejszą energię trawienną śledziony i trzustki.
  6. Minerały organiczne – na poziomie komórkowym u starszych ludzi jest ich zdecydowanie mniej niż u  dzieci. Bogate źródła minerałów organicznych, które warto włączyć w dietę to brunatne algi morskie kelp, spirulina, wodorosty kombu i wakame.
  7. Spożywaj kiełki zbóż, roślin strączkowych i nasion ponieważ podczas procesu kiełkowania tłuszcze, białka i skrobie zostają rozłożone do łatwostrawnej postaci, a poziom kwasów nukleinowych (RNA i DNA) wzrasta nawet dziesięciokrotnie. Przed spożyciem kiełki lekko podgotuj.
  8. Wraz z wiekiem nasila się nietolerancja laktozy. Unikaj mleka i zastąp je fermentowanym nabiałem: maślanką, kefirem, twarogiem, jogurtem naturalnym. 
  9. Objawy starzenia się, takie jak utrata pamięci, zawroty głowy, dzwonienie w uszach, depresja i trudności w skupieniu uwagi łagodzą liście z japońskiego drzewa – miłorzębu dwuklapowego (ginkgo biloba), najstarszego gatunku wśród obecnie występujących drzew.

stopka redakcyjna

Powyższy fragment pochodzi z książki: Siła jest w tobie, dr Preeti Agrawal