Fitohormony występujące w naturze

Fitohormony to występujące w roślinach związki, które wywierają działanie podobne do działania hormonów. Wpływają na obecne w naszym ciele receptory hormonalne, regulując ich działanie. Mogą one zwiększyć lub zmniejszyć poziom hormonów, zależnie od potrzeb organizmu w danej sytuacji. Fitohormony są skuteczne wtedy, kiedy niedobór hormonów nie jest duży, nie są jednak w stanie uzupełnić dużych braków hormonalnych.

W jaki roślinach możemy znaleźć fitohormony?

Najcenniejszym źródłem fitohormonów są korzenie takich roślin jak mlecz i żeń-szeń. Żeń-szeń od lat uznawany jest za źródło młodości i lek na wszystko. Nauka potwierdza wiedzę ludową – każdy rodzaj żeń-szenia działa energizująco, odmładzająco oraz wzmacnia system odpornościowy organizmu. Korzeń żeń-szenia łagodzi przykre symptomy menopauzy – redukuje natężenie i częstotliwość uderzeń gorąca, dodatnio wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego, pobudza, łagodzi depresję, pozwala przezwyciężyć zmęczenie i stres. Choć działa wolno, jest niezawodny, dlatego nazywany jest królem naturalnych środków wzmacniających. Jest skuteczny także w przypadkach długotrwałych niedoborów i zaburzeń równowagi. Żeń-szeń można spożywać w formie korzenia, nalewki, ekstraktu lub proszku, nie warto jednak stosować żeń-szenia instant. Zalecana dawka to dwie tabletki lub ćwierć łyżeczki rozpuszczone w ciepłej wodzie dwa razy dziennie lub codziennie pół centymetra korzenia. Stosując żeń-szeń należy pamiętać, że jego działanie neutralizuje witamina C, a także pokarmy bogate w tę witaminę, jedzone w czasie do trzech godzin po zażyciu zioła. Działanie żeń-szenia jest z kolei potęgowane, jeśli równocześnie z nim zażyjemy witaminę E (100 – 200 IU) lub olej z lnu.

• Innym źródłem fitohormonów są pączki liści dzikiej róży, czarnej porzeczki i niepokalanek pieprzowy (vitex agnus castus) – roślina niedawno sprowadzona do Polski. Niepokalanek należy do ziół równoważących poziom hormonów, stymulujących produkcję progesteronu, pomocnych w przypadkach występowania zbyt częstych krwawień w okresie menopauzy.
• Podobne działanie ma też dziki jam (rodzaj słodkich ziemniaków) oraz korzeń sarsaparilla.

Zioła, które z kolei pobudzają produkcję estrogenu, pomocne nie tylko w okresie menopauzy, ale także  w przypadku skąpych, zbyt wczesnych i nieregularnych krwawień to: alfalfa, lukrecja, szałwia, żeń-szeń i cimicifuga racemosa (pluskwica groniasta) – używana od dawna przez Indian, którzy widzieli w niej sprzymierzeńca kobiet w okresie menopauzalnym, gdyż przynosi ulgę w przypadku uderzeń gorąca, bólu głowy i stawów oraz, w niektórych przypadkach, zmęczenia.

Jakie zioła w okresie menopauzy?

W okresie po menopauzie bardzo korzystnie działają: słoma owsa, która ze względu na wysoką zawartość wapnia cenna jest dla zdrowia kości i utrzymania mocnych zębów (obniża także cholesterol, poprawia krążenie, pomocna jest w skurczach pęcherza, nietrzymaniu moczu i suchości pochwy) i pokrzywa  – doskonałe źródło witamin B, A, C, żelaza, chlorofilu i miedzi (reguluje suchość tkanek pochwy, odżywia, wzmacnia nerki i nadnercza; profilaktycznie można pić jedną szklankę naparu dziennie). W okresie około- i pomenopauzalnym zalecane jest też spożywanie spiruliny (to rodzaj małej algi), będącej zresztą źródłem łatwo przyswajalnych protein pochodzenia roślinnego, witaminy A, C, E, B complex, B12 oraz wielu minerałów. Spirulina ma silne właściwości antybakteryjne, pomaga w oczyszczaniu systemu trawiennego, przyspiesza przemianę materii, wzmacnia system immunologiczny oraz zapobiega powstawaniu miażdżycy. Do najbardziej zalecanych kobietom ziół należy także angelica sinensis (dong quai), która działa korzystnie przy wszystkich dolegliwościach ginekologicznych dzięki swym właściwościom wzmacniającym i odżywczym. Choć nie wykazuje działania estrogennego, doskonale reguluje produkcję i działanie hormonów. 

Integracyjne konsultacje w zakresie odpowiedniej suplementacji podczas okresu menopauzy prowadzi dr n.med. Preeti Agrawal- lekarz medycyny integracyjnej oraz ginekolog, położnik. Dr Agrawal prowadzi swoją praktykę w klinice Integrative Medicale Center.

Dr Preeti Agrawal w rozmowie z Dorotą Hartwich

Tekst pochodzi z książki Kobieta i natura czyli jak zachować zdrowie na każdym etapie życia

Źródło zdjęcia pixabay. com